Yaşamımızın her döneminde beslenme önemli bir yer teşkil etmektedir.Fakat bu dönemlerin içerisinde en belirgin olanı,0-10 yaş aralığıdır.Büyüme çağında ki çocuklarda beslenme,vücudun tüm organlarının düzgün çalışması,kendini yenilemesi ve gelişmesi için daha da önem kazanmaktadır.
Kalsiyum,yüksek oranda kemikte bulunmaktadır.Diyet içeriğinde önemli bir yer alan kalsiyum,kemik dokusunun oluşumu ve korunması konusunda en büyük yardımcıdır .1-9 yaş arasında ki çocukların kalsiyum ihtiyacı 800 mg iken, adölesanlarda alınması gereken günlük kalsiyum miktarı ise 1200 mg‘dır.
Bu miktarlar kemik kitlesindeki büyüme gereksinimini karşılamak içindir.
Adölesanların beslenme alışkanlıkları içinde yer alan sütün, Türkiye’deki tüketim oranı ,ne yazık ki Avrupa ülkelerine nazaran daha düşük seyretmektedir.Üstelik süt yerine fosfat içeren asitli içeceklerin fazla tüketilmesi, sadece kalsiyum alımının yetersizliğine değil, fosfor/kalsiyum oranının artmasına ve kalsiyum dengesinin bozulmasına da neden olmaktadır.Kalsiyum-fosfor dengesi ,kalsiyumun emilimi içi önemlidir.
Besinlerimiz ile aldığımız kalsiyumun ancak %30-40’ı emilebilmektedir.Emilemeyen kısım ise dışkı, idrar az miktarda da deri ve saç ile atılır.Kalsiyumun büyük bir çoğunluğu kemik ve dişlerimizde bulunmaktadır.Kalsiyumun emilmesinde negatif etki gösteren sebepler arasında,normal değerlerin çok üzerinde lifli(posalı) besinler tüketmek,sindirim bozuklukları,D vitamini eksikliği yer almaktadır.
Kalsiyumun vücudumuza sağladığı diğer yararlarına bakacak olursak,dişlerin gelişimi ve sağlığında büyük bir katkısı vardır.Ayrıca kanın pıhtılaşması,kalp atımının denetimi,kas fonksiyonu ve sinir iletimi gibi bir çok hayati önem teşkil edebilecek sorunların önlenmesinde de etkilidir.
Peki kalsiyumu biz en çok hangi besinlerden ve ne kadar alırız?
100 gr kadar alınan
-Süt(Yarım Yağlı)-122 mg
-Yoğurt (Yarım Yağlı)-120 mg
-Beyaz peynir(Yağlı)-162 mg
-Çökelek -505 mg
-Karaüzüm Pekmezi-400 mg
-Susam-110 mg
-Fındık- 209 mg
-Badem- 234 mg
-Ceviz – 99 mg
-Kuru incir – 126 mg
-Bamya (Kurutulmuş) -678 mg
Ayrıca küçük balıklardan da kalsiyum almak adına faydalanabiliriz.İyice pişirilmiş küçük balıkları kılçıklarıyla beraber yemek veya kılçıklarını sirkeli suyla kaynatıp,kemik suyunu yemeklerde kullanmak kalsiyum alımımıza bir destek olacaktır.
Gün içerisinde 20 dk kadar güneşe çıkan çocukların kol ve bacaklarının güneş görmesi,D vitamini ihtiyacını da karşılamakta olup,kalsiyumun emilimine de önemli katkı sağlarlar.D vitamini eksikliğinde, vücut kalsiyumu kullanamadığı için,Raşitizm denilen kemikleşmenin bozulduğu bir rahatsızlıkla karşı karşıya kalınabilir.
KALSİYUMUN İLERİ YAŞA ETKİLERİ
Kemik mineral yoğunluğu, 12-40 yaşları arasında en üst düzeye ulaşır. Kemik kaybı ise 30-40 yaşlarında başlar ve yaşam boyu devam eder.Gençlik yıllarında kemik mineral yoğunluğunu en üst düzeye ulaştırmak ,ileriki yaşlarda kaçınılmaz olan kemik kaybını en aza indirir. Kalsiyum yetersizliğine bağlı olarak, vücudumuz ihtiyacı olan kalsiyumu kemiklerden sağlamaya başlar ve bu durum zaman içerisinde kemik erimesine neden olur. Kalsiyum eksikliği orta yaş ve üzeri bayanlarda, kahve ve sigara kullanıcılarında daha sık görülmektedir. Bu nedenle çocukların ileri ki yaşlarda ,osteoporoz riskiyle karşı karşıya kalmaması için büyüme döneminden itibaren kalsiyum alımı önemli bir yer teşkil etmektedir.İlerleyen yaşlarda, dişlerde oluşabilecek sorunlara da yol açan kalsiyum eksikliği, vücudumuzda kas yapısının bozulmasına sebep olabilir.
UZMAN DİYETİSYEN
SAMET YAĞLI
