Geleceğimiz olan çocuklarımızın bedensel ve zihinsel gelişimlerini en iyi şekilde tamamlamalarını, sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanmalarını sağlama görevi ailelere düşmektedir. Çocuğunuza, doğduğu günden itibaren doğru beslenmesi için tüm gerekli besinleri vermeye çalıştınız. Anne sütü, yumurta, süt, meyve, sebze… Peki, ne kadar sıvı tükettiğine hiç dikkat ettiniz mi?
YETERLİ SIVI TÜKETİMİ NASIL ANLAŞILIR?
Bebeklerde günde 7 adet bez kullanılması, çocuklarda ise idrarın açık renkli ve kokusuz olması ile tuvalete 2-3 saatte bir gidiyor olmak, yeterli sıvı alındığını göstermektedir.
SIVI ALIMININ YETERSİZLİĞİ
Çocuklarda sıvı alımı yetersizliği; baş ağrısı, uyuklama, ishal, dikkat eksikliği, vücutta dayanıksızlık ve güçte azalma ile göz, ağız ve burun gibi önemli organlarda kuruluk görülmesine sebep olmaktadır. İleri derece sıvı kaybı, yaşamsal riski de arttırmaktadır. Yeni doğan ilk altı ayında, bebeğin hem beslenmesi hem de sıvı ihtiyacının karşılanması için, en uygun miktar ve bileşene sahip tek besin anne sütüdür. Ancak altı aydan sonra anne sütü ile ek besine başlanmakta ve bebeğin sıvı ihtiyacı da verilen besinlerin miktarı ile doğru orantılı olarak artmaktadır.
BEBEKLERDE ÖZEL DURUMLAR
Bebeğin ilk altı ayında yoğun ishal, hava sıcaklığının yüksekliği ve aşırı kusma gibi problemler, bebekte aşırı sıvı kaybına neden olmaktadır. Bu durumda, bir uzman kontrolünde, bebeğe sıvı desteği yapılabilmektedir.
BEBEĞE VERİLECEK SIVI DESTEĞİ SADECE SU DEĞİLDİR
Bebeklik döneminde 6. aydan sonra ek besine ve sıvıya başlanmaktadır. Meyvenin suyu da ek besin olarak yavaş yavaş miktarını arttırmak şartı ile verilebilir. Meyvenin suyu, vitamin kaybını önlemek için, sıkıldığı gibi bekletmeden bebeğe verilmeli ve hazır meyve suları kesinlikle tercih edilmemelidir. Ek besin geçişi tamamlandıktan sonra meyve sularına sebze suları da karıştırılabilir ve bu karışımlara protein, kalsiyum desteği için yoğurt ve süt eklenebilir. Ancak bebeğin, inek sütüne alerjisi var ise sadece süt değil; süt ve süt ürünlerinin tüketiminin de bir uzman kontrolünde kısıtlanması gerekebilir.
ÇOCUKLARA İÇİRİLECEK SUYUN ÖZELLİKLERİ
Tüketilecek suyun temiz, renksiz, tatsız, tortusuz olduğundan emin olunmalıdır. Özellikle bebeklere verilecek sularda, mineralli su yerine normal su tercih edilmeli ve 10 dakika kaynatılıp, kaynatıldığı kapta bekletildikten sonra bebeğe verilmelidir. Bekletilirken suyun güneşte kalmamasına dikkat edilmelidir.
ÇOCUKLARIN SIVI İHTİYAÇLARI VE TERCİHLERİ
6-12 ay arası: 30-100 mL/kg
1-3 yaş arası: 125mL/kg
3-6 yaş arası: 100 mL/kg
7-12 ay arası: 75mL/kg
13-18 yaş arası: 50mL/kg
(Örneğin; 5 yaşında 18 kg. olan bir çocuğun alması gereken sıvı miktarı 18 X 100 = 1800 ml, 8-9 bardak)
Çocukların sıvı ihtiyaçları olabildiğince su ile karşılanmalıdır. Ancak çocuklar çay, kahve, gazoz, asitli ve şekerli içecekleri severler. Bu içecekler hem fazla enerji alımı ile kilo artışına neden olacak hem de su tüketim miktarında azalmaya sebep olacaktır. Su dışındaki sıvı tercihlerini, süt, ayran, taze sıkılmış meyve suları, sebze suları gibi besin değeri yüksek içeceklerden seçmeleri ancak beslenme bilincinin erken yaşta sağlanması ile mümkün olacaktır.
ÇOCUKLARA SIVI TÜKETİM BİLİNCİ NASIL KAZANDIRILIR?
Okul öncesi (2-5 yaş) dönemde, yeterli ve dengeli beslenme ve sıvı tüketim bilinci kazandırmak için en iyi zamandır. Çocukların kendi başına yemesine izin vermek, baskıdan kaçınmak ve yemek yemeyi, su içmeyi zevkli hale getirmek bu bilincin oluşmasına katkı sağlamaktadır. Ayrıca anne -babanın çocuğuna örnek olacak şekilde beslenmeleri ve çocuklarının yanında sık sık su tüketirken, suyun faydalarını anlatmaları yararlı olacaktır.
ÇOCUKLARDA SU TÜKETİM SIKLIĞI
Su tüketmek için susamayı beklemek yanlıştır. Çocuklar, yetişkinler gibi susadıklarının farkına varamayabilirler. Bu nedenle çocukların su ihtiyacı için saat ve miktar takibi yapmak daha uygun olacaktır. Bebeklerde 6-12 aylıkken 3 saatte bir su verilebilirken, 1 yaşından okul çağına kadar 2-3 saat aralığı ile su verilebilir. Ancak su, yemek sırasında tüketildiğinde karın şişkinliği yapacağından özellikle iştah problemi yaşayan çocuklarda yemek öncesi ve yemek sırasında değil yemekten sonra verilmelidir. Ayrıca terlemenin çok olduğu yaz aylarında ve yoğun antrenman yapan çocuklarda sıvı takibi çok önemlidir. Yapılan sporun ve terlemenin yoğunluğuna göre gerekli olan sıvı ihtiyacının üzerine çıkılabilir.
Nutrition İstanbul Dergisi 5.sayı
Her Hakkı Saklıdır ©
İşbu Web sitesi ve tüm sayfaları Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na tabidir ve içeriğine ilişkin her türlü ses, görüntü, yazı içeren bilgi-belge,marka ve her türlü fikri ve sınai haklar ile tüm telif hakları ve diğer fikri ve sınai mülkiyet hakları Samet YAĞLI’ya aittir. İşbu web sitesinin yapısı ve içeriği, sitede kullanılan her türlü görsel malzeme Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Türk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır.
Sitede yer alan bilgilerin çoğaltılması, başka bir lisana çevrilmesi, saklanması veya işleme tutulması da dahil,Samet YAĞLI’nın önceden yazılı iznine tabidir. Bu sebeple işbu sitede yer alan bilgiler Samet YAĞLI’nın yazılı izni olmadan hiçbir şekilde, çoğaltılamaz, yayınlanamaz, kopyalanamaz, sunulamaz ve aktarılamaz. Sitenin bütünü veya bir kısmı diğer bir Web sitesinde izinsiz olarak kullanılamaz.
