Çoğu danışanımızın vazgeçilmezler listesinde olan ve diyetinde görmekten en mutlu olduğu yiyecek çikolata oluyor. %70 ve üzeri kakao içerdiğinde ve doğru porsiyonda doğru öğünde tüketildiğinde aslında sağlık için faydaları da azımsanmayacak kadar çok.
Son yılların en popüler araştırma konusu olan yiyecek bağımlılığını hepimizin merak konusu. Peki çikolata yemek bir bağımlılık mı? Duygularınız, ne yiyeceğinize ve neyi daha çok isteyeceğinize karar verebilir, üstelik bununla da kalmaz bazı yiyeceklere karşı bağımlılık hissi gelişirken, bu yiyeceklerden ayrı kalmak kişi de depresif duygular, anksiyete ve yoksunluk hissi de yaratabilir. Örneğin regl dönemindeki çikolata isteği hep magnezyum eksikliğine bağlanır ancak yulaf kepeği de magnezyum içermesine rağmen ona karşı böyle bir istek yoktur. Tüm bunlardan yola çıkarak çoğu kişinin hayır diyemeyeceği çikolata da bir bağımlılık yaratıyor olabilir mi? Kakaonun geçmişi M.Ö 2000’li yıllara dayanıyor, kakaonun %50 sini yağ asitleri, %7-8’ni proteinler ve önemli bir kısmını ise flavanoidler oluşturuyor. İçerdiği özel fl avanoidler ve fenolik bileşenler ile bitter çikolatanın antioksidan aktivitesi kırmızı şarap, üzüm, sebze ve diğer meyvelerden daha yüksektir. İçerdiği özel yağ asitleri ile de kötü kolesterolü düşürmeye yardımcıdır. Çikolataya bu özelliğini veren prosiyanidin isimli bileşenlerin damar sağlığını koruduğu ve kolon kanseri hücrelerinin çoğalmasını da engellediği çalışmalar ile gösterilmiştir. Bitter çikolata, kan pıhtılaşma riskini azaltır. Kalsiyum, bakır, magnezyum ve potasyum gibi mineralleri içerir, beyinde serotonin ve endorfin hormonlarını uyararak mutluluk verir. Ancak çikolatanın bu faydalarından yararlanmak için %70 ve üzeri kakao içeren bitter formunu tercih etmeli ve çikolatayı bir bağımlılığa dönüştürmemeliyiz. Princeton Üniversitesi’nde fareler üzerinde yapılan bir çalışmada, çikolatanın tıpkı morfin ve nikotin gibi bağımlılık yaptığı bulunmuştur. Farelere bir süre şeker ve yağı birlikte içeren çikolata verildikten sonra, bir süre hiç verilmediğinde fareler de davranış bozuklukları gözlemlenmiştir. Yağlı ve şekerli gıdaların beyindeki opioid merkezi uyardığı ve buradan salgılanan kimyasalları teşvik ettiği, eksikliğinde de bu kimyasalların salınamaması sonucu yoksunluk belirtileri ortaya çıktığı bu çalışmada gösterilmiştir. Çikolatanın içeriğindeki bazı biyolojik aktif bileşenlerin anormal davranışlar ve bağımlılık hissine neden olduğu çalışmalarda görülmüştür. Uzun bir süre düzenli çikolata tüketimi sonrası çikolatadan uzak kalmanın anksiyete, gerginlik ve sinirlilik ile ilişkili olduğu da bazı çalışmalarda belirtilmektedir. Siz de çikolata yemediğinizde kendinizi mutsuz ve eksik hissediyorsanız, çikolata yemeye başladığınız anda kendinizi kontrol edemiyorsanız, geç saatlerde dahi çikolata alışverişine çıkabiliyorsanız, kaç gün çikolata yemediğinizi saymaya başladıysanız çikolatakolik olabilirsiniz. Bağımlılıklar hiçbir zaman mutluluk vermez. 2 kare bitter çikolatanın size verdiği mutluluğa geri dönüp çikolata bağımlılığınızı kontrol altına almak için bu önerileri uygulamaya başlayabilirsiniz;
- Çikolatanın sizi bir bağımlılık döngüsüne çektiğini ve mutsuzluk, pişmanlık yarattığını kendinize itiraf edin.
- Açlık ve yeme isteğinizi analiz edin. Regl döneminde mi, stresli olduğunuzda mı ya da çok mutluyken mi istiyorsunuz? Kendinize çikolata isteğini bastırmak için kakao serpilmiş bir meyve tüketmenin de işe yaracağını söyleyin ve uygulayın.
- Tüm bunlara rağmen çikolata isteği duyuyorsanız orsa Yanlış duymadınız, diyet programınız içerisinde 1 porsiyon meyve yerine 2 kare bitter çikolata yemek çikolata yoksunluğu yaşamanızı engeller. Bunu tüketmenize rağmen bitmeyen bir çikolata ya da şekerli gıda isteğiniz var ise; endorfin hormon salgılamanızı sağlayacak ve sizi depresif ruh halinden kurtaracak en güzel çözüm ise spor yapmaktır. Önüne geçemediğiniz bir tatlı isteği duyduğunuzda 30-45 dakika yürüyüş ya da egzersiz ile bu isteğinizi bastırın.
- Evinizde çikolata vb atıştırmalıklar yerine tam tahıllı çavdarlı diyet krakerler ve daha çok sebzeye yer verin.
- Çikolata isteğinizi azaltacak bu tariften de yararlananın. 200 ml light süt, 1 tatlı kaşığı kakao, yarım avokado, 1 küçük boy muzu blenderdan kaldırmayı deneyin.