İrritabl bağırsak sendromu bağırsağı etkileyen çok yaygın bir hastalıktır. Çoğu kadınlar olmak üzere birçok insanı etkileyebilmektedir. En yaygın semptomları karın ağrısı, kramp, gaz, şişlik, ishal veya kabızlıktır. İBS uzun dönemde yönetilmesi gereken kronik bir durumdur. İBS’li bazı insanlar diyetini, yaşam tarzını ve stresini yöneterek semptomları azaltabilmektedir. Çok fazla semptomu bir arada yaşayanlar için ise ilaç tedavisine başlanabilmektedir.
Prevelansı nedir?
Yetişkinlerin %10-15 oranında İBS’ ye sahip olduğu düşünülmektedir. Ancak bunları %5-7 arasındaki bir oranına teşhis konulmuştur.
Kimleri daha çok etkiler?
Kadınları erkeklere oranlara 2 kat daha fazla etkiler. Ayrıca 45 yaşından genç olanlarda da çok sık rastlanır.
İBS’ NİN SEMPTOMLARI
İBS’nin en yaygın semptomları karında ağrı veya rahatsızlık, bağırsak hareketlerinde ve dışkıdaki değişimdir. Karın ağrısı ve karındaki rahatsızlık krampa benzer.
• Geçmiş 3 ayda her ay en az 3 kere bu semptomlara sahip olmak
• İlk semptomun en az 6 ay önce baş göstermesi • ishal, kabız veya her ikisini birden görülmesi.
Not: Kadınların menstural evrede daha çok semptoma sahip olduğu görülmüştür.
İBS NEDENLERİ
İBS’nin kesin sebepleri hakkında henüz çok fazla bir şey bilinmemekle birlikte, uzmanlar birkaç problemin kombinasyonun İBS’ ye yol açtığını düşünmektedir.
• Beyin- gut sinyal problemleri
• Ağrı hassasiyeti
• Enfeksiyonlar
• Genetik
• Gıda hassasiyeti
• Nörotransmitterler
• Mental sağlık problemleri • Diğer faktörler
İBS’DE BESLENME TEDAVİSİ
Düşük fermente karbonhidrat diyeti olarak bilinen FODMAPs diyeti İBS’nin yönetiminde klinik olarak önerilen bir diyettir. FODMAPs gıdalar bir grup fermente karbonhidrat içeren ve hassas bireylerin gutunda bazı semptomlara sebep olan gıdalardır. Oldukça da yaygın bulunur.
FODMAPs(fermente oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve polihidrik alkoller) besinlerin içinde bulunan karbonhidratlardır. Bağırsak içine su çekerler. Aşırı tüketildiğinde sindirilemeyebilir veya iyi emilemeyebilirler. Bağırsakta uzun süre kaldıklarında bakteriler tarafından fermente edilebilirler. Bu fermentasyon sonucu gaz, karın ağrısı ve kramp gibi sorunlar ortaya çıkar.
FODMAPs farklı gıdalarda farklı miktarlarda bulunabilir. Bazı gıdalar tek tipini içerirler, bazıları ise birkaç tipini birden barındırabilir.
• Oligosakkaritler:
Buğday, kurubaklagiller çeşitli meyveler ve sarımsak soğan gibi sebzelerdir.
• Disakkaritler:
Süt, yoğurt ve peynir ürünleridir. Ana karbonhidratı laktozdur.
• Monosakkaritler
Ana karbonhidratı fruktozdur. Mango ve incir gibi bazı meyvelerde vardır. Agave, bal gibi tatlı ürünler.
• Polioller:
İzomalt içeren tatlandırıcılar; sorbitol, ksilitol gibi…
Düşük FODMAPs diyeti ile ilgili araştırmalar ne diyor?
2016’da yapılan sistematik bir çalışmada 30’dan fazla çalışma değerlendirildiğinde düşük FODMAPs içeren diyetleri yapan yüzlerce insanda semptomların iyileştiği gözlemlenmiştir. Standart diyet önerileri ve düşük FODMAPs diyetinin karşılaştırıldığı bir çalışmada, düşük FODMAPs diyeti uygulayan hastaların %70’i semptomların iyileşmesi konusunda olumlu sonuç almıştır.
Stres ne kadar etken?
Yapılan bir çalışmada stresin de majör bir katkısı olduğu saptanmıştır. Diyet ne kadar planlanmış olsa da stres seviyesi yüksek bireylerde semptomların görülme sıklığı oldukça fazla çıkmıştır.
Diğer bağırsak hastalıklarında FODMAPs
Düşük FODMAPs diyetinin İBS dışında sindirim problemleriyle karakterize diğer fonksiyonel gastrointestinal hastalıklara da iyi geldiği saptanmıştır.
FODMAPs ne kadar etkili?
Hastaların yaşadıkları bağırsak sorunlarının azalması ve buna bağlı hayat kalitesinin değişimine bakılan başka bir çalışmada, düşük FODMAPs diyetinin bu tedaviyi desteklediği bulunmuştur. Daha net sonuçlar için daha fazla katılımcı içeren çalışmalara ihtiyaç vardır. Sonuç olarak bakıldığında düşük FODMAPs diyetinin sindirim problemlerini anlamlı ölçülerde iyileştirdiği ve semptomları hafiflettiği gözlemlenmiştir. Ancak bu diyeti uygulayan her hastanın cevap vermediği de raporlanmıştır. Kişiye en uygun diyet tedavisi için mutlaka uzmanlarla çalışılmalıdır.
NUTRİTİON İSTANBUL 14.SAYI
Her Hakkı Saklıdır ©
İşbu Web sitesi ve tüm sayfaları Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na tabidir ve içeriğine ilişkin her türlü ses, görüntü, yazı içeren bilgi-belge,marka ve her türlü fikri ve sınai haklar ile tüm telif hakları ve diğer fikri ve sınai mülkiyet hakları Samet YAĞLI’ya aittir. İşbu web sitesinin yapısı ve içeriği, sitede kullanılan her türlü görsel malzeme Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Türk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır.
Sitede yer alan bilgilerin çoğaltılması, başka bir lisana çevrilmesi, saklanması veya işleme tutulması da dahil,Samet YAĞLI’nın önceden yazılı iznine tabidir. Bu sebeple işbu sitede yer alan bilgiler Samet YAĞLI’nın yazılı izni olmadan hiçbir şekilde, çoğaltılamaz, yayınlanamaz, kopyalanamaz, sunulamaz ve aktarılamaz. Sitenin bütünü veya bir kısmı diğer bir Web sitesinde izinsiz olarak kullanılamaz.
