Ortoreksiya nevroza, kişide sağlıklı ve temiz beslenmenin takıntı haline gelmesine verilen isimdir. Henüz tanınmış resmi bir psikolojik bozukluk olarak kayıtlara geçmese de, prevelansı gün geçtikçe daha da artıyor.
- Ortoreksiya Nevroza Nedenleri ?
Ortoreksiya masum bir şekilde sadece sağlığını daha iyi duruma getirmeye çalışmakla veya bir hastalığı yenmek için besinleri kullanmakla başlayabilir. Mükemmeliyetçilik, kontrolü elinde tutma isteği, kişinin hayatına bir anlam yükleme isteği bu hastalığa neden olabilecek faktörlerdendir. Ortoreksiya nervoza hakkında çok çalışma olmasa da, yapılan araştırmalar bu hastalığın sağlık sektörü çalışanlarında daha sık görüldüğünü göstermiştir. Diğer yeme bozukluklarından, anoreksiya ve blumia gibi, farklı olarak ortoreksiyada vücut görünüşüne bir takıntılık yoktur. Sağlıklı beslenme davranışına neden olan tarımsal kaygılar, dinsel inançlar, çevreyi veya hayvanları koruma isteği kaygısı ortoreksiyada görülmez.
Henüz belirli bir tanı yöntemi olmasa da ortoreksiya nevroza da görülen ortak davranışlar vardır;
- Kronik olarak yemek ve sağlık hakkında endişelenmek.
- Disiplinlilik
- Yemeğin miktarından çok kalitesine takıntılı olmak.
- Bir besin alırken besini en ince ayrıntısına kadar araştırmada çok zaman harcamak.
- Yemek hazırlamada ve saklamasında çok fazla zaman harcamak
- Hasta olmak korkusuyla gıdalardan uzaklaşma.
- Başkalarının hazırladığı yiyeceklerden kaçınma
- Gıdalara aşırı para harcamak
- Doktor tavsiyesi olmadan besinlerin alerji yapabilme korkusuyla besinlerden uzaklaşma
- Yeme düzeninden dışarı çıkında suçluluk hissi
- Depresyon ve anksiyete
Ortoreksiyanın olumsuz etkileri;
Çalışmalar kısıtlı olsa da ortoreksiya tıbbi komplikasyonlara neden olabilmektir. Fiziksel olarak , yetersiz beslenme durumunda anemi , gastrointestinal problemler, vücut fonksiyonlarında bozulmalar ve malnütrisyona sebep olabilir. Sağlıklı beslenme hakkındaki kuralları, yeme alışkanlıkları ve düşünceleri ile kişi sosyal hayatta zorlanmaya başlar ve bu nedenle sosyal izolasyona ve düşük hayat kalitesine sebep olabilir. Belki de en önemli konu ortoreksik davranışların çocuklara olan etkisidir. Çocuklar anne ve babaların davranışlarını taklit etmeye eğilimlidirler. Ebeveynlerden birinin belirli bir besine olan obsesif davranışı, çocuğun o davranışı benimsemesine neden olur. İyi niyetli bir şekilde başlayan çocuğunu şekerden uzak tutma veya sadece organik besinlerle beslemek çocukta diğer besinleri tükettiğinde kötü ve korkunç bir şey olacağı korkusu yaratabilir. Bu tarz obsesif davranışlar ileride sadece ortoreksiya değil, anoreksiya, blumia gibi diğer yeme bozukluklarına da sebep olabilir. Ebeveynlerin bu konuda çok dikkatli olması gerekmektedir.
Davranış ve Diyet Terapisi
Ortoreksiya uzun vadede tedavi edilmezse sağlık üzerinde büyük zararlara sebep olabilir. Hastalığın teşhisinden sonra en başta kişinin tedavi olmayı istemesi gerekmektedir. Bu yüzden , araştırmalar ideal tedavinin diyetisyen, doktor ve psikoterapistten oluşan bir multidisipliner takım çalışması olduğunu göstermektedir. Tedavi ortaya çıkan semptomlara göre oluşturularak kişiye özel olmalıdır.
NUTRITION ISTANBUL 14. SAYI
Her Hakkı Saklıdır ©
İşbu Web sitesi ve tüm sayfaları Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na tabidir ve içeriğine ilişkin her türlü ses, görüntü, yazı içeren bilgi-belge,marka ve her türlü fikri ve sınai haklar ile tüm telif hakları ve diğer fikri ve sınai mülkiyet hakları Uzman Diyetisyen Samet YAĞLI’ya aittir. İşbu web sitesinin yapısı ve içeriği, sitede kullanılan her türlü görsel malzeme Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Türk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır.
Sitede yer alan bilgilerin çoğaltılması, başka bir lisana çevrilmesi, saklanması veya işleme tutulması da dahil,Samet YAĞLI’nın önceden yazılı iznine tabidir. Bu sebeple işbu sitede yer alan bilgiler Samet YAĞLI’nın yazılı izni olmadan hiçbir şekilde, çoğaltılamaz, yayınlanamaz, kopyalanamaz, sunulamaz ve aktarılamaz. Sitenin bütünü veya bir kısmı diğer bir Web sitesinde izinsiz olarak kullanılamaz.