1 günde düz bir karına sahip olmak ister misiniz? Bu sorulardan herhangi birine evet diyorsanız, yalnız olmadığınızı bilmenizi isterim. Bir yandan güzelliğin beden algısı ile değerlendirilmesi diğer yandan değişen beslenme alışkanlıklarımız bizleri bilinçsiz bir şekilde moda diyetleri uygulamaya yöneltiyor. Dolayısıyla, sosyal medyada, dergilerde, televizyonda hemen hemen her yerde, herkesin diyet konusunda söyleyeceği en az bir cümlesi var.
Tek Tip Besine Dayalı Diyetler:
Lahana çorbası diyeti en popüler olan diyetlerden biridir. Hızlı bir kilo kaybı sağlamak için lahana çorbasından oluşan çok sınırlı yedi günlük bir programdır. Bu diyete ek olarak yedi günlük plan boyunca domates, kereviz, yeşil soğan, yeşil biber, havuç ve mantar gibi gıdalar eklenir.
Artıları: Lahana folik asit, C vitamini, K vitamini ve potasyum, magnezyum mineralleri, lif ve antioksidan içermektedir.
Eksileri: Amerikan Kalp Derneği’ne göre, lahana çorbası diyeti etkisizdir ve çok sayıda olumsuz yan etkileri bulunmaktadır. Lahana; diğer turpgil sebzeler gibi, fazla miktarda tüketildiği zaman gaz, şişme ve karın ağrısına sebep olmaktadır. Diyet sırasında aşırı tüketilen lahana çorbası dehidrasyona yol açabilir. Dehidrasyon, yorgunluk ve baş dönmesi gibi belirtilere neden olabilir. Bu da tedavi edilmeden bırakılırsa, elektrolit dengesizliklerine yol açabilir. Ciddi durumlarda elektrolit dengesizlikleri ise kalp rahatsızlıklarına, bayılmaya ve solunum zorluğuna neden olmaktadır. Duygusal sağlığımızı olumsuz yönde etkileyebilir. Diyet sonrasında normal gıdaları yemeye başladığımız zaman kaybettiğimiz kiloları hızlı bir şekilde geri alırız. Lahana çorbası diyeti gibi muz, patates, karpuz, greyfurt gibi tek tip besine dayalı bu diyetler uzar gider.
Yüksek Proteinli Diyetler: ‘’İstediğimiz gibi protein yememizi ama karbonhidrat tüketmememizi’’ söyleyen diyetlerdir. ‘Atkins Diyeti’, ‘Dukan Diyeti’ ve ‘Karatay Diyeti’ gibi diyetler yüksek protein ağırlıklı diyetlerden birkaç tanesidir.
Artıları: Vücudumuz proteinli besinleri sindirmek ve metabolize etmek için daha fazla kalori harcamaktadır. Bu da kilo vermemize yardımcı olmaktadır. Ayrıca, proteinlerin sindirimi daha uzun sürdüğü için kendimizi daha uzun süre tok hissederiz.
Eksileri: İlk yan etkiler ağız kokusu, ağız kuruluğu, yorgunluk, baş dönmesi, bulantı ve uykusuzluktur. Bu diyetlerin ilk evrelerinde tam tahıl, sebze ve meyve eksiklikleri kabızlık gibi problemlere neden olabilir. Yüksek miktarda hayvansal protein alımı böbrek fonksiyonlarını bozmakta; böbrek taşları ve osteoporoza yol açmaktadır. Uzun süre uygulandığında gut hastalığına sebep olabilir.
Detoks Diyetler: Bütün katı gıdaları, sebze ve meyve suları, smoothie tarifleri, çorbalar, dondurulmuş çubuklar veya bu ürünlerin herhangi birinin ya da tümünün kombinasyonu ile yer değiştirmeyi içerir. Artıları: Sıvı bir diyet kalori kısıtlamasından dolayı genellikle hızlı kilo vermeye neden olur.
Eksileri: Uzun dönemde herhangi bir kilo vermeyi destekleyecek yemek hazırlama yöntemlerini öğretmemektedir. Çok düşük kalorili sıvı diyetler kas kaybı, vitamin ve mineral eksiklikleri, zayıflamış bağışıklık, karaciğer rahatsızlıkları, ağız kokusu, baş ağrısı, dehidrasyon, şiddetli yorgunluk, safra taşları ve böbrek taşları gibi ciddi sonuçlar doğurabilir.
Intermittent Fasting (Aralıklı Oruç)
Son yıllarda popüler hale gelen aralıklı oruç, beslenmeyi belirli saatlere bölerek yemek yediğimiz sürenin, yemediğimiz süreden daha kısa olmasını hedefleyen bir diyettir. Aralıklı oruç tutmak için 6 farklı yöntem tasarlanmıştır. Bunlardan en popüler olanı 16/8 ve ve 5:2 diyet yöntemidir.
16/8 Yöntemi:
Günlük alınması gereken besinler 8-10 saatlik bir zaman diliminde gerçekleştirilir ve geriye kalan 14-16 saatlik zaman diliminde de uykuda olunmayan sürelerde sadece sıvı ağırlıklı gıdalar tüketilir. Bunun dışında 2 gün süresince enerji kısıtlaması yapılarak diyete devam edilir.
5:2 Diyeti: Dr. Mosley’in desteklediği 5:2 diyeti, Haftanın 5 günü, vücudun ihtiyacı olan toplam enerji alımını, haftanın 2 günü ise kadınların 400-600 kalori, erkeklerin ise 600-800 kalori almasını söylüyor. Haftanın 2 günü genelde pazartesi ve perşembe günleri tercih ediliyor. Yemek yeme penceresinde ekmek, makarna ve patates gibi karbonhidratları azaltıp, bunların yerine yumurta, avokado, tereyağı, hindistan cevizi yağı, yeşil sebzeler, yağlı tohumlar ve derisiz tavuk, balık, yağsız et tüketmelerini söylüyor. Açlık penceresinde ise bitki çayları, sade kahveler ve su tüketimi serbest.
Artıları: 8-12 hafta boyunca uygulanan aralıklı oruç diyeti açlık kan şekerini düşürdüğü, yağ yakımını hızlandırdığı, oksidatif stresi azalttığı ve kilo vermeye yardımcı olduğu söyleniyor. Kısıtlı miktarda enerji alınan günlerde vücut glikojen depolarını kullanıp, sonrasında fazla olan yağı yakmaya başlıyor. Böylelikle kan şekeri değerleri düzeliyor ve kilo kaybına yardımcı oluyor. Besin alımının azalması ile açığa çıkan serbest radikal miktarı da azalıyor ve bu da vücutta oksidatif stresi azaltıyor.
Eksileri: Uzun süre yetersiz karbonhidrat alımı halsizlik, baş ağrısı, yorgunluk, sinirli hissetmenizi, hafıza fonksiyonlarında öğrenmenin azalması gibi problemleri ortaya çıkarabilir. Kendi kendinize uyguladığımız bu diyetle yemek yeme penceresinde serbest olan besinleri ihtiyacımızdan çok veya az alarak karaciğerimize, böbreklerimize ve metabolizmamıza zarar verebilirsiniz.
NUTRITION İSTANBUL 2017 NİSAN SAYISI
